راههای انتقال
اچ.آی.وی در معاینات داخلی و مترشحه بدن انسان مبتلاء ( بجز عرق و تا حدودی بزاق )
وجود دارد . اما فقط از راه آمیزش جنسی ، تبادل خون یا فرآورده های آن و از مادر مبتلاء به
جنین قابل سرایت از فردی به فرد دیگر است .
1)
آمیزش جنسی : اگر زن یا مردی به ویروس ایدز آلوده یاشد ، میتواند ویروس را از راه
تماس جنسی به فرد دیگر منتقل کند . تماس جنسی موقعی ممکن است منجر به سرایت
اچ.آی.وی شود که یک طرف دچار اچ.آی.وی / ایدز باشد و تبادل یا تماس مایعات بدن
طرفین رخ دهد . بنابراین تماس جنسی مرد با مرد ، مرد با زن ، زن با زن ، در این
شرایط ممکن است موجب سرایت شود . لازم به ذکر است در مقاربتها حتی اگر انزال (
خروج منی از آلت مرد ) هم رخ ندهد امکان سرایت وجود دارد چون مایعات مترشحه قبل
از آن هم حاوی ویروس هستند.
2)
تبادل خون ، انتقال خون و فرآورده های آن : اگر بدون اقدامات تشخیصی ویروس
زدائی انجام شود به احتمال بسیار زیادی موجب سرایت اچ.آی.وی می شود . امری که در
کشور ما نیز برای بیماران هموفیلی و تالاسمی رخ داده است . لازم به ذکر است اهداء
خون خطری برای سرایت به فرد اهداء کننده ندارد و فقط دریافت کنندگان خون در
معرض خطرند . همچنین علیرغم انجام آزمایش های تشخیصی بر روی تمام نمونه های
خون در حال حاضر اگر دوره ی پنجره را در نظر بگیریم که در آن نتیجه ی آزمایش
منفی خواهد بود ، بنابراین هر دریافت خون و فرآورده های آن باید برای آزمایش
اچ.آی.وی اقدام کند . راه دیگر تبادل خون استفاده از سرنگ و ابزارهای تزریق مشترک (
مانند پمپ دست ساز) است که مصرف کنندگان مواد مخدر تزریقی به ناچار یا ناآگاهانه از
آنها استفاده میکنند . استفاده از هر نوع وسایل تیز و برنده ای که به خون فرد مبتلا به
اچ.آی.وی / ایدز آغشته شده باشد ، مانند سرنگ ، سوزن ، مسواک ( در صورت ایجاد
خونریزی لثه ) و وسایل خالکوبی ممکن است ویروس را منتقل کند . راه دیگر هم سرایت
از طریق پیوند اعضاء ( کلیه ، کبد، لوزالمعده و...) است .
3)
مادر به جنین یا نوزاد مادران باردار : اگر مبتلاء به اچ.آی.وی باشند محتمل
است که در حین بارداری یا هنگام زایمان ویروس به فرزند آنان سرایت کند . همچنین شیر
دادن مادران اچ.آی.وی مثبت به فرزندانشان ممنوع است چون ویروس درون شیرنیز ترشح
شده و منتقل می شود . انتقال در مراحل مختلف بارداری بدون داروهای پیشگیرانه تا 25
% تا 40 % رخ می دهد . در صورتی که خانم های اچ.آی.وی مثبت باردار بشوند لازم
است داروهایی را مصرف کنند که احتمال سرایت به فرزندشان را کم می کند . همچنین
نوزاد متولد شده از این مادران باید مدتی داروی ضد اچ.آی.وی بگیرد و شش هفته و 18
ماه پس از تولد آزمایش اچ.آی.وی بشود تا وضعیت ابتلائش مشخص گردد .
